EP.27 | 9C03 - ประชุมวิชาการมานุษยวิทยา 68 หัวข้อ พหุปฏิสัมพันธ์ มนุษย์กับสิ่งไม่ใช่มนุษย์ Interactive Pluralism: Human-Nonhuman

จากผู้ควบคุมสู่ผู้ถูกควบคุม: เขื่อนราษีไศล ภัยพิบัติปัตตานี และเหมืองทองคำ

หัวข้อนี้ แสดงให้เห็นการถกเถียงเรื่องนโยบายการพัฒนาของประเทศไทยที่ส่งผลกระทบต่อชาวบ้านในพื้นที่ และการขับเคลื่อนของภาคประชาสังคมในท้องถิ่นเพื่อปกป้องทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม สะท้อนถึงรัฐมีความพยายามควบคุมชาวบ้านและทรัพยากรธรรมชาติ ผ่านอานาจที่มีต่อภาคประชาสังคมและสิ่งแวดล้อม ขณะที่รัฐต้องการควบคุมคนและทรัพยากรธรรมชาตินั้น รัฐเองก็ต้องเผชิญกับความท้าทายจากธรรมชาติ และการต่อสู้ต่อรองจากภาคประชาสังคมเช่นกัน กรณีเขื่อนราษีไศล แสดงให้เห็นการควบคุมแม่น้า ผ่านการสร้างเขื่อนของมนุษย์ กรณีที่สอง ภัยพิบัติที่ปัตตานี แสดงให้เห็นถึงปฏิสัมพันธ์ระหว่างมนุษย์กับ สิ่งไม่ใช่มนุษย์สะท้อนความไม่เท่าเทียมเชิงอานาจ ที่แฝงอยู่ในกลไกการเมืองและเศรษฐกิจ ความเปลี่ยนแปลง ของสิ่งแวดล้อม เช่น การกัดเซาะชายฝั่งและภัยพิบัติ ภาวะความผันผวนจากปรากฎการณ์การเปลี่ยนแปลง สภาพภูมิอากาศ เอาคืนมนุษย์ กรณีที่สามแสดงถึงการต่อสู้ของชุมชน จากเหมืองแร่ทองคาจังหวัดเลย ที่รัฐต้องการควบคุมทรัพยากรแร่ธาตุ เพื่อนาทรัพยากรมาใช้ แต่ไม่อาจควบคุมการปนเปื้อนมลพิษได้ และเกิดความขัดแย้ง ทั้งนี้ผู้ที่ได้รับผลกระทบในชุมชนทุกกรณีได้พยายามต่อสู้ เพื่อให้มีการฟื้นฟูสังคม ระบบนิเวศ และสุขภาพ รวมถึงกู้ความสัมพันธ์ที่ดีระหว่างมนุษย์และธรรมชาติ และระหว่างมนุษย์ด้วยกัน กลับคืนมา

จากผู้ควบคุมสู่ผู้ถูกควบคุม: เขื่อนราษีไศล ภัยพิบัติปัตตานี และเหมืองทองคำ

โดย

การต่อสู้ของชาวบ้าน ทาให้รัฐเสียการควบคุม? โดย อ.ดร.พรศิริ ชีวาพัฒนานุวงศ์ คณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหาสารคาม

มลพิษ การฟื้นฟูฯ การขอคืนดีกับธรรมชาติ โดย บำเพ็ญ ไชยรักษ์ โครงการเสริมสร้างความร่วมมือการฟื้นฟูประเทศไทย 

การล่มสลายของอานาจมนุษย์: โลกและภัยพิบัติในฐานะผู้เล่นหลัก โดย ผศ.ดร.อลิสา หะสาเมาะ คณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ วิทยาเขตปัตตานี

วันที่ 9 กรกฎาคม 2568 เวลา 13.00-14.30 น. ณ ห้อง 402 ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร (องค์การมหาชน)

โดย ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร (องค์การมหาชน)