สุโขทัยคดี ในมิติประวัติศาสตร์ จารึกศึกษาและนิรุกติประวัติ

โดย ดร.วินัย พงศ์ศรีเพียร

โครงการอบรมวิชาการและบรรยายพิเศษเรื่อง
“สุโขทัยคดี” ในมิติประวัติศาสตร์ จารึกศึกษา และนิรุกติประวัติ

การบรรยายครั้งที่ 2 ประวัติศาสตร์การเมือง
หัวข้อบรรยาย: ประวัติศาสตร์การเมือง
(ตอนที่ 1: ยุคเริ่มต้นสุโขทัย)จาก"ราชวงศ์ศรีนาวนำถุม" สู่ "ราชวงศ์ศรีอินทราทิตย์"

กำเนิดรัฐสุโขทัย-ศรีสัชนาลัย: พ่อขุนศรีนาวนำถุมกับการก่อรูปก่อร่างของอาณาจักรสุโขทัย

- การขยายอำนาจและความขัดแย้งกับรัฐมอญ-เขมร การทำสงครามกับอีแดงพุะเลิง
- พระราชอาณาเขตของพ่อขุนศรีนาวนำถุม
- ระบบการปกครองแบบรัฐเครือญาติ:
- พระศรีรัตนมหาธาตุกับการเป็นสัญลักษณ์ทางจิตใจ และการหันหาพุทธศาสนาลักทธิมหายาน
- พระมหากษัตริย์กับการจัดการเรื่องน้ำ สมัญญานาม "นาวนำถุม" (น้าวน้ำถ้วม)
- หลักฐานจารึกสมเด็จพระมหาเถรศรีสรธาราชจุฬามุนี (จารึกหลักที่2วัดศรีชุม)

รัชกาลพ่อขุน (กัมรเดง) ผาเมือง

- ความสัมพันธ์ระหว่างพ่อขุนผาเมืองกับพ่อขุนบางกลางหาว
- การรบชิงเมืองสุโขทัยกับขอมสบาดลำโพง
- จากพ่อขุนบางกลางหาวสู่การเป็น "พ่อขุนศรีอินทราทิตย์"
- พ่อขุนผาเมืองกับการเป็น "อาจารพรนธิบาลแก่ฝูงกษัตราธิราชทั้งหลาย"

การเปลี่ยนผ่านสู่ราชวงศ์ "ศรีอินทราทิตย์"

- ฐานอำนาจของราชวงศ์ศรีนาวนำถุม และราชวงศ์ศรีอินทราทิตย์
- การยึดอำนาจของพ่อขุนรามคำแหง
- หลักฐานจารึกพ่อขุนรามพล

ปัญหาเรื่องตำแหน่งของเมืองที่ปรากฏในประวัติศาสตร์สุโขทัยยุคต้น:
- เชลียง 
- สุโขทัย 
- สระหลวง 
- เมืองราด 
- เมืองลุมบาจาย 
- บางขลง 
- บางฉลัง 
- กุดานครกำพงครอง 
- นครพระกฤษณ์
​
วันเสาร์ที่ 15 กุมภาพันธ์ 2563
ณ หอประชุม ชั้น 5 ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร (องค์การมหาชน)